این متن از کتاب فن‌آوری تولید الیاف برگرفته و ترجمه شده و نکاتی نیز به آن افزون شده است. در واقع این کتاب شامل 20 فصل است که هر فصل به طور جداگانه توسط نویسنده‌های مختلف به رشته تحریر در آمده و درباره نکات مختلف و موضوعات متفاوت در زمینه تولید الیاف مصنوعی است. یکی از مهمترین فصول این کتاب بررسی اسپین فنیش در تولید الیاف مصنوعی است (فصل 7). با توجه به جهش تولید الیاف مصنوعی در ایران برسی جامع و مانع این محصولات ضروری به نظر می رسد و به تولید کنندگان و مصرف کنندگان این محصول ایده‌های عملی برای پیشرفت این قسمت مهم از صنعت نساجی را ارایه می کند.

 1- مقدمه

الیاف مصنوعی برای استفاده موثر و کارآمد در فرآیند های تکمیلی بعدی و تبدیل به کالای نساجی در کاربری های مختلف، به اسپین فینیش نیاز دارند. اگرچه مواد تکمیلی افزوده شده به فیلامنت ، فقط یک لایه تشکیل شده از چندین مولکول ضخامت دارند که روی سطح لیف اعمال شده اند ، اما یکی از مهمترین متغیرهای عملکرد، کیفیت و یکنواختی در فرآیند هستند. الزامات اساسی در تولید الیاف یا فیلامنت عبارتند از حرکت نخ با تغییرات ضروری زاویه در مسیر ، کشش با درصد دقیق و محاسبه شده و رفع تنش برای کنترل خواص مکانیکی،تابندگی وکشش ، و در نهایت نخ پیچی و عدل بندی صحیح جهت تولید یک بسته قابل قبول تجاری.الزامات اعمال شده بر روی اسپین فینیش بسیار زیاد است و مشخصه فنی که در یک مرحله خاص از روند تولید مفید است ممکن است در مرحله دیگرمضر باشد.در نتیجه بیشترین فنیش های که در دسترس هستند، ارائه دهنده تعادل بین خواسته های مختلف مصرف کننده هستند و این مطلب نشان میدهد که هيچ اسپین فینیش ايدهآلی و همچنین هیچ اسپین فینیش همه کاره ای وجود ندارد که بتواند برای همه نوع الیاف استفاده شود از این رو، اسپین فینیش های تخصصی برای کاربردهای نهایی خاص در حال ایجاد هستند است.تعدادی از بررسی جامع[ ]12-1در ارتباط با تکنولوژی اسپین فنیش منتشر شده اند که تشریح کننده مراحل آماده سازی و خواص آنها میباشد.با این حال، اطلاعات کمی در مورد ترکیبات خاص و عملکرد آنها وجود دارد. در این مقال تلاش شده است تا یک دید کلی در این زمینه ارائه شود و خواص برخی از فرمولاسیونهای خاص مورد بحث قرار گرفته است.

2- خواص اسپین فینیش

عملکرد و نقش اصلی اسپین فینیش ایجاد روانی و لغزندگی بر روی سطح الیاف و ِ فیلامنت، عملکرد آنتی استاتیکی و چسبندگی خوبلیف به لیف است. به منظور ایفای این نقش، یک اسپین فینیش باید خواص مطلوب زیر را داشته باشد: )1اسپین فینیش باید روانی و لغزندگی خوب برای کاهش اصطکاک الیاف به فلز (F/M) داشته باشد که این کاهش اصطکاک به منظور جلوگیری از ساییدگی الیاف و حفظ تنش یکنواخت در طول فرآیند است. )2در طول فرایند باید حجم شارژ استاتیکی را کاهش دهد. )3درجة متعادل چسبندگی ضروری است، زیرا روانکاری بیش از اندازه ممکن است موجب ایجاد لغزش خارج از کنترل لیف شود که این امر موجب خرابی عملکرد در دوک پیچی و دیگر عملیات آتی می-شود. )4باید دامنه ویسکوزیته کنترلشده داشته باشد؛ چراکه ویسکوزیته بسیار پایین سبب ایجاد مشکلاتی در دسته الیاف و پرزی شدن آن و مقادیر اصطکاکی کم آنها میشود، درحالیکه ویسکوزیته بسیار زیاد باعث چسبندگی بیش از حد الیاف با مقادیر اصطکاکی زیاد میشود. )5برای ویسکوزیته پایدار، اسپین فینیش باید در مقابل رشد باکتریها مقاوم باشد. همچنین باید در حضور اکسیژن ترکیبات رزینی یا پلیمری غیر محلول تشکیل نشود. )6قابلیت شستشو یا برداشت (سهولت حذف)؛ قابلیت شستشوی ضعیف باعث مشکلات در رنگرزی و لکهگذاری بالقوه میشود. )7ایجاد خوردگی روی قطعات فلزی و غیر فلزی نکند و نباید باعث آسیب رساندن به غلطکها، راهنماها و سوزنها شود. )8باید غیر آلرژیک، غیر سمی و از نظر زیست محیطی قابل قبول باشد. )9اسپین فینش بطورکلی به شکل امولسیون شده استفاده میشوند، از این رو آنها باید به راحتی قابلیت امولسیون شدن را دارا باشند. (انواع جدیدتر اسپین فینیش قابلیت استفاده به صورت خالص یا نت را دارند)

3- نقش اسپین فینیش

اگرچه اسپین فینیش تنها بخش کوچکی از کل سیستم تولید الیاف است، اما در فرایند، عملکرد و کیفیت محصول نهایی، نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. پوشش اسپین فینیش یک رابط واقعی بین لیف و هر سطح تماس دیگر است، بعنوان مثال درغلطک راهنما، مناطق حرارتی، سوزن بافندگی، و غیره. بمنظور درک نقش خاصی از اسپین فینیش، ابتدا لازم است که مکانیزمهای پایهای که در سه عمل اصلی این محصولات وجود دارد، یعنی روانکاری سطح لیف، اثر آنتی استاتیک و چسبندگی لیف در یک مجموعه الیاف، در نظر گرفته شود